Lista lektur szkolnych w szkole podstawowej. Krótsza, niż w ubiegłych latach

Nowy rok szkolny 2024/2025 wprowadzi wiele zmian w szkołach. Z placówek zostanie wycofany przedmiot Historia i Teraźniejszość, zmniejszy się również liczba godzin lekcji religii. Uczniowie będą mieli dodatkowe zajęcia z pierwszej pomocy, a ósmoklasiści napiszą egzamin na nowych zasadach.

Tym, co wzbudza wiele kontrowersji, jest okrojenie podstawy programowej. W tym roku uczniowie będą mieli znacznie krótszą listę lektur. Z wykazu wypadło wiele pozycji, które przez lata stanowiły kanon, m.in. ballady Adama Mickiewicza „Powrót taty” i „Pani Twardowska”, „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza czy „Katarynka” Bolesława Prusa. Jakie utwory będą musieli poznać uczniowie szkół podstawowych?

Lektury obowiązkowe dla klas IV-VI (w całości)

• Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa
• Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks)
• Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
• Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni
• John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie

• René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Mikołajek (wybór opowiadań)
• Ignacy Krasicki, wybrane bajki
• Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz (wybrane fragmenty)
• Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego
• wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie,
• o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie
• Biblia: stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym o 
• talentach, o miłosiernym Samarytaninie
• wybrane podania i legendy polskie
• wybrane baśnie polskie i europejskie
• wybrane wiersze: Jana Brzechwy, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Anny
• Kamieńskiej, Joanny Kulmowej, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Leopolda
• Staffa, Juliana Tuwima, Jana Twardowskiego, oraz pieśni patriotyczne (w tym Rota Marii
• Konopnickiej)

Lektury obowiązkowe dla klas VII-VIII (w całości)

• Charles Dickens, Opowieść wigilijna
• Aleksander Fredro, Zemsta
• Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec
• Adam Mickiewicz, Dziady część II 
• Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę
• Juliusz Słowacki, Balladyna

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie

• Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII
• Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Świtezianka, Pan Tadeusz (księgi: I, II, IV, X, XI,
• XII)
• Sławomir Mrożek, Artysta
• Henryk Sienkiewicz, Latarnik, Quo vadis (fragmenty)
• Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (fragmenty)
• wybrane wiersze poetów wskazanych w klasach IV–VI, a ponadto wybrane wiersze:
• Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława
• Miłosza, Tadeusza Różewicza, Wisławy Szymborskiej, oraz aforyzmy Stanisława Jerzego Leca

Przykładowe lektury uzupełniające dla klas IV–VIII

• Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy
• Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty)
• Justyna Bednarek, Dom nr 5 
• Paweł Beręsewicz, Wszystkie lajki Marczuka
• Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród lub inna powieść
• Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów
• Agatha Christie, wybrana powieść kryminalna
• Carlo Collodi, Pinokio
• Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak
• Aleksander Dumas, Trzej muszkieterowie
• Arkady Fiedler, Dywizjon 303
• John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu
• Olaf Fritsche, Skarb Troi
• Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze
• Emilia Kiereś, Rzeka
• Joseph Rudyard Kipling, Księga dżungli
• Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy, Bankructwo małego Dżeka
• Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi
• Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka
• Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni, Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach
• Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny (wybrane opowiadanie), Topsy i Lupus
• Marcin Kozioł, Skrzynia Władcy Piorunów
• Selma Lagerlöf, Cudowna podróż
• Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne 22 IX 1939–5 IV 1945 (fragmenty)
• Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty)
• Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe
• Kornel Makuszyński, wybrana powieść
• Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo
• Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek
• Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza
• Małgorzata Musierowicz, wybrana powieść
• Ewa Nowak, Pajączek na rowerze
• Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa
• Sat-Okh, Biały Mustang
• Longin Jan Okoń, Tecumseh
• Raquel Jaramillo Palacio, Cudowny chłopak
• Katherine Paterson, Most do Terabithii
• Sara Pennypacker, Pax
• Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny
• Bolesław Prus, Katarynka, Placówka, Zemsta
• Rick Riordan, Percy Jackson i bogowie olimpijscy
• Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant, Krzyżacy, Sąd Ozyrysa, W pustyni i w puszczy
• Eric-Emmanuel Schmitt, Oskar i pani Róża
• Nicolas Sparks, Jesienna miłość
• Marcin Szczygielski, Teatr Niewidzialnych Dzieci, Arka czasu
• Alfred Szklarski, wybrana powieść
• Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera
• Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Cassino (fragmenty), Ziele na kraterze
• Danuta Wawiłow, Natalia Usenko, Wierzbowa 13. Opowieści z Wierzbowej 13
• Louis de Wohl, Posłaniec króla
• Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Stan splątania
• Marcus Zusak, Złodziejka książek
• wybrane pozycje z serii Nazywam się… (np. Mikołaj Kopernik, Fryderyk Chopin, Maria Skłodowska-Curie, Jan Paweł II i inni)
• inne utwory literackie i tekst9y kultury, w tym wiersze poetów współczesnych i reportaże